تأثیر سه ضلع مثلث تقلب (فشار، فرصت و منطقی سازی) بر مدیریت سود (مدل تعدیل یافته بنیش)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد حسابدری، موسسه آموزش عالی علوم و توسعه پایدار آریا،ایوانکی، سمنان، ایران

2 دکتری حسابداری، دانشگاه تهران، پردیس البرز، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش؛ بررسی تأثیر مؤلفه‌های مثلث تقلب بر مدیریت سود بر اساس مدل تعدیل شده بنیش در بین شرکت-های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. در این پژوهش شش فرضیه مبتی بر شاخص‌های مثلث تقلب اعم از فشار، فرصت و منطقی‌سازی تدوین شد که فشار دارای سه زیرمجوعه (ثبات مالی، اهرم مالی و هدف مالی)، فرصت دارای دو زیرمجموعه (ماهیت صنعت و اثربخشی نظارت) و منطقی‌سازی دارای یک زیرمجموعه (تغییرات حسابرسی) می‌باشند. نمونه‌ی آماری شامل 95 شرکت طی دوره زمانی 1392 تا 1401 می‌باشد. روش پژوهش به صورت آرشیوی می‌باشد و برای آزمون فرضیات از رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است. تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار اقتصادسنجی ایویوز انجام شده است. نتایج پژوهش نشان داد که ضلع اول مثلث تقلب که فشار می‌باشد به همراه شاخص‌های آن (ثبات مالی، اهرم مالی و هدف مالی) ارتباط معناداری با مدیریت سود دارند. ضلع دوم مثلث تقلب که فرصت می‌باشد به همراه یکی از شاخص‌های آن (ماهیت صنعت) ارتباط معناداری با مدیریت سود دارند ولی شاخص دیگری (اثربخشی نظارت) ارتباط معناداری با مدیریت سود ندارد. ضلع سوم مثلث تقلب که منطقی سازی است و با شاخص تغییرات حسابرسی اندازه‌گیری شده است، ارتباط معناداری با مدیریت سود ندارد.